Onderzoeksproject Astma
Besnuffelen uitademingslucht maakt vroege diagnose astma mogelijk
Astma en allergieën zijn de laatste 30 jaar in de westerse samenleving aanzienlijk toegenomen. In Nederland is in deze periode een viervoudige toename van astma bij kinderen opgetreden. Op dit moment heeft zo’n 15 procent van de kinderen tot zes jaar er mee te maken.
Bekijk hier het filmpje met Gijs: https://youtu.be/sZxorSpXPDo
Vroegtijdig signaleren voorkomt later problemen
De verschijningsvormen van astma variëren. Er zijn kinderen die bijna niets merken en gewoon doorspelen. Andere kinderen zijn regelmatig zó benauwd dat ze in het ziekenhuis opgenomen moeten worden en veel medicijnen gebruiken. En weer andere kinderen hebben wel astmaklachten (zoals hoesten of piepende ademhaling) door bijvoorbeeld een virusinfectie maar blijken geen astma te hebben.
Het is van belang om al op heel jonge leeftijd vast te stellen of een kind daadwerkelijk astma heeft. Jonge kinderen met astma kunnen dan zo vroeg mogelijk een goede behandeling krijgen. Daarmee wordt schade aan de luchtwegen en longen op latere leeftijd voorkomen. En kinderen met klachten die lijken op astma maar die uiteindelijk geen astma blijken te hebben, krijgen op deze manier geen onnodige behandeling. Bij baby's, peuters en kleuters is het echter lastig om diagnose 'astma' goed te stellen. De huidige onderzoeken zoals een longfunctietest of een allergietest zijn pas betrouwbaar vanaf vijf of zes jaar.
Een kindvriendelijke methode
Onderzoek van Prof. dr. Edward Dompeling, kinderlongarts in het Maastricht Universitair Medisch Centrum+ (Maastricht UMC+) richt zich daarom op een manier om al bij jonge kinderen vast te stellen of zij astma hebben. Op niet belastende wijze wordt uitademingslucht van kinderen opgevangen met behulp van een maskertje bij vader of moeder op schoot. Met behulp van het mondmaskertje wordt de adem van jonge kinderen opgevangen, blazen is hierbij niet nodig. De kinderen worden afgeleid met een spelletje of filmpje. De lucht die wordt uitgeademd komt in een ballonnetje terecht en hecht zich aan een buisje met koolstof.
In de uitademingslucht worden ontstekingsstoffen gemeten. Deze stoffen vormen de basis voor de correcte astmadiagnose. In een samenwerkingsverband tussen de afdeling kinderlongziekten en andere afdelingen van het Maastricht UMC+, is gekeken welke stoffen in de uitademingslucht speciaal bij jonge kinderen met astma voorkomen. Deze stoffen vormen de basis voor ontwikkeling van een zogenaamde elektronische neus voor het opsporen van astma. Met de elektronische neus kan in de uitademingslucht gemeten worden of en in welke mate het kind astma heeft.
Daarnaast kan de elektronische neus worden ingezet om te beoordelen of de behandeling aanslaat.
De methode kan gebruikt worden om de behandeling van astma sterk te verbeteren. Hierdoor zal de onderdiagnostiek en onderbehandeling van astma bij kinderen bestreden worden. Deze ontwikkeling leidt uiteindelijk tot een eenvoudig te bedienen en af te lezen apparaat dat in het ziekenhuis en in de huisartsenpraktijk gebruikt kan worden.
De methode is op termijn ook geschikt voor volwassenen met longziekten.
Elektronische neus
Zo’n 15 procent van de kinderen krijgt te maken met astma. Sommige kunnen er prima mee leven, anderen moeten regelmatig in het ziekenhuis worden opgenomen en veel medicijnen gebruiken. Astma komt de laatste jaren steeds vaker voor, maar is op jonge leeftijd momenteel niet vast te stellen. Een elektronische neus kan mogelijk astma bij jonge kinderen detecteren.
Uniek
Het Maastricht Universitair Medisch Centrum+ loopt in de wereld voorop met dit type onderzoek.
Belangrijk
Ongeveer veertig procent van alle kinderen heeft chronische luchtwegklachten. Het is essentieel dat kinderen met deze klachten op tijd de juiste behandeling krijgen. Want dankzij een vroege diagnose kan astma goed worden behandeld. Het is ook belangrijk dat kinderen die geen astma hebben maar slechts voorbijgaande klachten, niet worden behandeld.
Resultaten
Met een vroege astma diagnose zal de kwaliteit van leven van kinderen met chronische luchtwegklachten veel beter worden door een betere longfunctie, minder astma-aanvallen en minder ziekenhuisopnames. Het duurt nog zeker vijf jaar voordat het onderzoek is afgerond en artsen de ademtest kunnen gebruiken. Maar Prof. dr. Edward Dompeling weet zeker dat de test goed werkt en ervoor zal zorgen dat kinderen met astma direct de juiste behandeling krijgen. 'Dat is niet alleen belangrijk voor het kind zelf, maar ook voor de ouders. Want het is niet fijn en heel naar als je niet precies weet wat er met je kind aan de hand is.'